نحو کاربردی پیشرفته

درک عمیق و دقیق متون مقدس قرآن و حدیث، و همچنین میراث غنی اسلامی، بدون تسلط بر علم «نحو» (دستور زبان عربی) تقریباً ناممکن است. نحو، ستون فقرات زبان عربی و کلید فهم دقیق ساختارها، روابط کلمات و ظرایف معنایی جملات است. هرگونه تحلیل و تفسیر بدون شناخت عمیق اعراب، بنا، و نقش‌های دستوری، ناقص و گاه گمراهه‌کننده خواهد بود.

دوره نحو کاربردی پیشرفته، یک مجموعه آموزشی جامع و تحلیلی است که توسط حجت الاسلام ایرانی تدریس شده است. این مجموعه به صورت موشکافانه، تمامی ابواب علم نحو را از پایه‌ای‌ترین مفاهیم (مانند تعریف کلمه، کلام، اعراب و بنا) آغاز کرده و تا پیچیده‌ترین مباحث (مانند نواسخ، توابع، اعراب جملات و حالات خاص اسامی مانند اسم غیر منصرف) به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد.

اهداف کاربردی

هدف بنیادین این دوره، فراتر از حفظ قواعد تئوریک، دستیابی به توانایی عملی «تحلیل و ترکیب» (تجزیه و ترکیب) متون اصیل عربی است. دانشجو پس از اتمام این دوره می‌آموزد که چگونه نقش هر کلمه را در جمله (فاعل، مفعول، حال، تمییز و...) به درستی تشخیص دهد، روابط پیچیده بین اجزای جمله (مانند مبحث اضافه یا تعلق جار و مجرور) را درک کند و از خطاهای رایج در خواندن، اعراب‌گذاری و ترجمه متون کلاسیک و دینی جلوگیری نماید. این دوره به دنبال حل مشکل اساسی «ناتوانی در اِعمال قواعد بر متن» است و دانشجو را برای تحلیل مستقل متون آماده می‌سازد.

مخاطبان دوره

طلاب علوم دینی و دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی در سطوح متوسطه و پیشرفته.
علاقه‌مندان به فهم عمیق و دقیق قرآن کریم، نهج‌البلاغه و احادیث.
پژوهشگران، مترجمان و مصححان متون کهن اسلامی و عربی.
هر فردی که قصد دارد دانش خود در دستور زبان عربی را به صورت اصولی، ریشه‌ای و کامل، فراتر از سطح مقدماتی، تقویت و تثبیت نماید.

دستاوردهای یادگیری

پس از اتمام موفقیت‌آمیز این دوره، دانشجو قادر خواهد بود با اطمینان کامل و دیدی تحلیلی، متون عربی کلاسیک (متون بدون اعراب) را به درستی اعراب‌گذاری کند. دانشجو مهارت تشخیص نقش دستوری هر کلمه (مفرد) و هر جمله (جملات دارای محل اعراب و فاقد آن) را کسب نموده و تفاوت‌های ظریف معنایی ناشی از ساختارهای مختلف (مانند تقدیم و تأخیر یا تفاوت افعال ناقصه و تامه) را به دقت تحلیل خواهد کرد.

چه چیزی می‌آموزید؟

این دوره یک دایرةالمعارف کامل نحوی است که مباحث زیر را به تفصیل پوشش می‌دهد:
بخش اول: مبانی و مقدمات )تعریف علم نحو، کلمه، کلام، جمله و اسناد، اعراب و بناء(
بخش دوم: مرفوعات )فاعل، نائب فاعل، مبتدا و خبر و احکام آن‌ها(
بخش سوم: نواسخ )افعال ناقصه، افعال مقاربه، حروف مشبه بالفعل، حروف شبیه به لیس، لای نفی جنس(
بخش چهارم: منصوبات )مفعول به، مفعول مطلق، مفعول فیه، مفعول له، مفعول معه، حال، تمییز، منادا، استثناء، اختصاص، اشتغال، تحذیر و اغراء)
بخش پنجم: مجرورات )حروف جر و معانی دقیق آن‌ها، مبحث اضافه لفظی و معنوی(
بخش ششم: توابع )نعت حقیقی و سببی، عطف نسق و بیان، توکید لفظی و معنوی، بدل و اقسام آن(
بخش هفتم: مباحث تکمیلی اسامی و افعال )اسمای عامل: مصدر، اسم فاعل، مفعول، صفت مشبهه، اسم تفصیل؛ افعال قلوب، مدح و زم، تعجب(
بخش هشتم: احکام خاص اسامی و جملات )اسم غیر منصرف، مبنیات، مرکبات، کنایات، اعراب جمله، حروف معانی(

وجه تمایز دوره

وجه تمایز دوره نحو کاربردی پیشرفته در جامعیت بی‌نظیر و عمق تحلیل آن است. برخلاف دوره‌های مقدماتی، این شرح تقریباً هیچ مبحثی از علم نحو را ناگفته باقی نمی‌گذارد. این دوره به صورت موشکافانه به جزئیات، شروط، و تفاوت‌های ظریف بین مفاهیم مشابه (مانند تفاوت دقیق «حال» و «تمییز»، یا «بدل» و «عطف بیان») می‌پردازد و با تمرکز بر «علت‌یابی» قواعد، به جای حفظ صرف، دانشجو را به سطح یک تحلیل‌گر مسلط ارتقا می‌دهد.