اهمیت بحث

احکام و آداب سفر آخرت

* شرح داستان قبض روح شدن فردی که برای فرار از مرگ به هند سفر می‌کند.

* در هر حالت که اجلِ انسان فرا رسیده باشد ملک‌الموت خواهد آمد و روح را قبض می‌کند.

* هیچ چیزی در زندگی به اندازه مرگ، قطعی نیست. گاهی بعضی مسائل احتمال است مانند احتمال فرزند صالح، اما گاهی  به یقین و قطعی است. مانند: مرگ.

* احکام و آداب مرگ چیست؟

* تفاوت این دنیا با دنیای آخرت در این است که: در این دنیا مشکلاتی که دچار می‌شویم را می‌توانیم رفع کنیم اما در آخرت نمی‌توان، و این بسیار دردناک است.

مقدمه

* توبه از جمله مواردی است که هر فردی باید قبل از مرگ انجام دهد.

* مثال بیان شده از شهید صدر در مورد بنده و مولا .

* خداوند می‌تواند بلافاصله بعد از ارتکاب گناه توسط انسان، او را عذاب دهد ولی به دلیل فضل و رحمتش فرصت توبه را به او می‌دهد.

* چگونگی ثوابِ نیت و عمل، از فرمایشات امام صادق (ع).

* تا چه زمانی امکان توبه وجود دارد؟

* مفهوم توّاب بودن خداوند.

* چرا توبه فرعون قبول نشد؟

* امام باقر(ع): تا زمانی که مرگ به حلقوم نرسیده است فرد می‌تواند توبه کند.

* توبه از گناه واجب فوری است.

توبه

* مراحل توبه به فرمایش رسول اکرم (ص) :
پشیمانی قلبی
عزم و اراده جدی
برگرداندن بیت المال
آب کردن گوشتی که بر اساس گناه بر بدن روییده.

* شرح داستان ابوبصیر و توبه کردن همسایه‌اش.

* چگونه حق‌الناس را ادا کنیم؟

* پیغمبر (ص):  بالاترين مرحله توبه این است که فرد به جسمش سختی توبه را بچشاند و بعد از آن بگوید استغفرالله.

* مرحله ای از توبه این است که: روی گناهِ انجام شده بَدَل آن را بزند. مثال: اگر با گوش موسیقی حرام شنیده الان باید صوت قرآن یا حدیث بشنود.

* توبه مکان و زمان خاصی ندارد اما برای‌ حال و هوای بهتر، فرد می‌تواند سه روز چهارشنبه، پنجشنبه و جمعه را روزه بگیرد، غسل کند و نماز توبه (یکشنبه ذی‌القعده) را بخواند.

* چگونگی حساب عمر قبل از مرگ، بر اساسِ سن، زمان و روابط.

 معرفی کتاب: 
گناهان کبیره_ اثر آیت‌الله دستغیب
واجبات و محرمات در شرع اسلام_ اثر آیت‌الله مشکینی

توبه و حساب عمر

* رسول اکرم(ص): بعد از توبه انسان یک حقی دارد که می‌تواند از آن استفاده کند و آن وصیّت است.

* با وصیّت انسان می‌تواند ثواب‌های بسیاری برای خود ذخیره کند و محروم کسی است که از وصیّت کردن خودش را محروم کند.

* اگر مسلمانی بخواهد برای اموالش وصیّتی داشته باشد، حق ندارد دو شب بگذرد و وصیّتش را ننوشته باشد. 

* شایسته نیست مسلمان یک شب بخوابد در حالیکه وصیّتش زیر سرش نباشد، و اگر کسی با وصیّت بمیرد با راه وسنّت رسول خدا از دنیا رفته است.

* اگر کسی با وصیّت بمیرد، درجه‌ای از شهادت دارد و مورد مغفرت خداوند قرار می‌گیرد.

* خداوند در سوره بقره می‌فرماید: بر شما نوشته شده به زمانی که مرگتان فرا می‌رسد (زمان پیری) اگر مالی داريد وصیّت کنید نسبت به پدر و مادر و نزدیکانتان، و این حقی است برای کسانی که می‌خواهند مُتقی باشند.

جلسه چهارم_وصیت

* امیرالمؤمنین(ع): خودت وصیِ مال و ثروتت باش و الان که زنده هستی، کاری را با مالت انجام بده که می‌خواهی بعد از مرگت انجام دهند.

* وصیّت باید چگونه باشد؟

* وصیّت نبی اکرم(ص) به امیرالمؤمنین(ع): 
ای علی آفت سخن، دروغ است
آفت علم، فراموشی
آفت عبادت، سُستی
آفت زرنگی، غرور
آفت شجاعت، سرکشی
آفت زیبایی، تکبّر
آفت اصل و نصب، فخر

* وصیت شهدا به بیان مقام معظم رهبری.

* چگونگی وصیّت‌های فقهی.

* شرایط وصیّت کننده:
عاقل و بالغ باشد.
از روی اختیار وصیّت کند.
محجور نباشد.
خودش قاتل خودش نباشد.

امام باقر(ع): ای بنی آدم من با یک چیز بر تو منت گذاشتم، اینکه هنگام مرگ، اختیارِ ثلثِ اموالت را به تو داده‌ام که نسبت به آن وصیّت کنی.


* اقسام‌ وصیّت کدام است؟

احکام و اقسام وصیت

* طریقه نوشتن وصیّت‌نامه:
• ذکر بسم الله الرحمن الرحیم.
• مشخصات فردی.
• اعتراف به یگانگی خداوند،  رسالت پیامبر و امامت امیرالمؤمنین.
• زمان نوشتن وصیّت‌نامه داشتن تأکید بر اختیارات و  سلامت عقل و جسم خود.

* چون مفاد وصیّت‌نامه در طول زندگی تغییر می‌کند لازم است که وصیّت‌نامه را جدید و به روز نماییم.

* یک وصیّت‌نامه نامه استاندارد شامل ۱۰ بخش است:
۱. در ابتدا بنويسد که: مرگ، قبر، بهشت و دوزخ را قبول دارم و با اعتقاد بر آن وصیّت خود را می‌نویسم.
۲. تعیین وصی و ناظر و قیم.
۳. ذکر بدهی‌ها ( خمس، زکات، حج واجب، مهریه همسر، امانات..‌.)
۴. وصیّت برای ثلث اموال خود.
۵. مطالبات و امانات.
۶. وصایای اخلاقی.
۷. فهرست اموال منقول و غیر‌منقول.
۸. معرفی مرجع تقلید.
۹. مکان دفن.
۱۰. ذکر تاریخ ثبت وصیّت نامه و در صورت لزوم، ثبتِ وصیّت‌نامه در دفتر ثبت. 

معرفی کتاب: وصیّت‌نامه شرعی قانونی _ انتشارات زائر آستان مقدس حضرت معصومه (س).

وصیّت‌نامه استاندارد

احکام و آداب پیش از مرگ

* چگونگی لحظه احتضار.

* به بیان قرآن لحظه جان دادن:
مخلصین، توسطِ خودِ خداوند.
اولیاء خدا، توسطِ ملک‌الموت یا حضرت عزرائیل 
افراد عادی، توسط فرشتگان
انجام می‌شود.

* چگونگی سکراتِ مرگ به بیان امیرالمؤمنین.

* افرادی که به دنیا تعلقی نداشته، و از آزمایشات الهی سربلند بیرون آمده‌اند، لحظه مرگ ملک‌الموت با ۵۰۰ مَلک که هر کدام شاخه‌ گل ریحان دارند به استقبالش می‌آیند.

*  امام صادق(ع): مرگ مومن، مانند بوییدن گل است که از بوی آن بی‌حال می‌شود.
مرگ کافر، انگار که مار و عقرب‌ها او را نیش می‌زنند.

* انجام مستحبات در هنگام جان دادن فرد:
• خواندن آیت‌الکرسی.
• تلقین شهادتین.
• خواندن دعای عدیله.
• دعای فرج.
• خواندن سوره یس، صافات و احزاب.
• خواندن آیه ۵۴ سوره اعراف و آیات آخر سوره بقره.
• بردن فرد به مکانی که نماز می‌خوانده.

* مکروهات هنگام مرگ:
• دست زدن به بدن کسی که در حال جان دادن است.
• سنگین کردن شکم او( مثل قرار دادن بچه )
• تنها گذاشتن فرد.
• رفتن فردی که حائض یا جُنب است بر بالین او.
• صحبت‌های اضافه یا گریه کردن بالای سر او.
• تنها ماندن خانم بالای سرش.

* هنگامی که فرد از دنیا رفت و هنوز بدنش گرم است باید:
• چشم ها و دهان او را ببندند.
• دستهایش را کنار بدنش قرار دهند.
• پاهایش را در حالت کشیده قرار دهند.
• روی بدنش را بپوشانند.
• بالای سرش چراغی روشن کنند.
• مرگش را به اطلاع دیگران برسانند.
• برای خاکسپاری عجله کنند.

 معرفی کتاب: هنگامه مرگ_ آیت‌الله مجتبی تهرانی

احکام مرگ

هنگامه مرگ

استرجاع

تجهیز میت

جلسه سوم_غسل میت و مس میت

غسل میت و مس میت

کفن

جریدتین

حنوط

تشییع جنازه

نماز میت

جلسه نهم_دفن میت و شب اول قبر

دفن میت و شب اول قبر

احکام و آداب پس از مرگ

صبر (۱)

صبر (۲)

مجلس ترحیم

عمل به وصیت

جلسه پنجم_زیارت اهل قبور

زیارت اهل قبور

آداب و احکام بعد از دفن

چکارکنیم یادمون نره گناه نکنیم             9:51

آیا دلشکستن حق الناس دارد         12:18

پرداخت دیه کمال نادانی است؟   14:06

جبران نقص دربدن          17:20

کتاب بی نام و نشانی که در اختیار داریم....    
19:03
اگر مورد غیبت چند نفر باشند کارهای مستحبی را میشود به نیابت از چند نفر انجام داد؟        21:03

ضرورت تعیین قیم برای بچه صغیر دروصیت نامه          22:41

شرایط بازبینی وصیتنامه       24:03

آیا درمورد ۲سوم دیگر مال میشود وصیت کرد؟     
26:26
تنهایی محتضر در حال خواب یا بیهوشی        28:05

اذن ولی در تجهیز میت         32:30

شرایط دفن میت درقبر میت دیگر بعداز سالها..            34:10

دفن دندان مصنوعی با میت در صورت فراموشی     
36:10

آیا خرید قبر خوبه؟               37:15

آیا گفتن اذکار در نماز میت برهمگان واجبه؟     
37:40
رعایت مستحبات دفن میت          39:06

وصیت انجام حج      40:53

تعلق مورد وصیت به موصی له... 
  43:11

حق شفعه     46:09
 
حق خیار      46:53

حنوط         49:31

کراهت حضور خانم تنها درکنار میت..      50:51

اجازه همسر به قبرستان رفتن ...    
53:23   

آیا اطلاعاتی نسبت به محل دفن پدر جد یا اجداد خود دارید؟       55:31

آیا زن می‌تواند مهریه اش را وصیت کند؟    58:31

وصیت‌نامه ائمه معصومین علیهم السلام   58:55
وصیت‌نامه معروف امام صادق علیه السلام 
تاریخ جلسه   ۱۴۰۳/۷/۲۷

مدت زمان جلسه   ۱:۰۰:۲۴

جلسه پرسش و پاسخ

پرسش و پاسخ

این دوره، به شناخت عمیق و کاربردی موضوع مرگ و سفر آخرت از دیدگاه اسلامی می&zwnj;پردازد. با محوریت آموزه&zwnj;های دینی و اخلاقی، فرصتی فراهم می&zwnj;کند تا با احکام شرعی، آداب مرتبط و تأثیرات یاد مرگ در زندگی فردی و اجتماعی آشنا شوید و آمادگی معنوی و عملی برای سفر آخرت را کسب کنید.
سرفصل&zwnj;های دوره &nbsp;
1. فلسفه مرگ در اسلام:
&nbsp; &nbsp;- دیدگاه قرآن و احادیث درباره مرگ. &nbsp; &nbsp; &nbsp;- جایگاه حیات پس از مرگ و ارزش آخرت در زندگی. &nbsp;
2. احکام شرعی مرتبط با مرگ:
&nbsp; &nbsp;- آموزش دقیق غسل، کفن و دفن. &nbsp; &nbsp; &nbsp;- اصول و شرایط وصیت&zwnj;نامه شرعی. &nbsp;
3. ایمان و اخلاق در لحظه مرگ: &nbsp;
&nbsp; &nbsp;- تأثیر ایمان در آرامش هنگام مرگ. &nbsp; &nbsp; &nbsp;- آمادگی روحی و اخلاقی برای سفر آخرت. &nbsp;
4. اهمیت یاد مرگ در زندگی: &nbsp;
&nbsp; &nbsp;- چگونگی تأثیر یاد مرگ در رفتارهای فردی. &nbsp; &nbsp; &nbsp;- ارتقای مسئولیت&zwnj;پذیری اجتماعی از طریق اندیشه آخرت. &nbsp;
5. ابعاد اجتماعی و دینی وصیت: &nbsp;
&nbsp; &nbsp;- احکام مالی و حقوقی وصیت در اسلام. &nbsp; &nbsp; &nbsp;- تأثیرات اجتماعی وصیت بر بازماندگان. &nbsp;
ویژگی&zwnj;های دوره &nbsp;
- جامعیت: بررسی تمامی ابعاد دینی، شرعی و اخلاقی مرتبط با مرگ. &nbsp; - کاربردی: ارائه راهکارهای عملی برای آمادگی معنوی و شرعی. &nbsp; - استناد به منابع اصیل اسلامی: بهره&zwnj;گیری از قرآن و احادیث معتبر. &nbsp; - چندجانبه&zwnj;نگری: تحلیل جنبه&zwnj;های فردی، اجتماعی و دینی مرگ. &nbsp;
این دوره چه نیازی را رفع می&zwnj;کند؟ &nbsp;
- فراهم کردن آمادگی معنوی و عملی برای سفر آخرت. &nbsp; - آموزش احکام شرعی و اخلاقی مرتبط با مرگ و پس از آن. &nbsp; - تقویت ایمان و ایجاد حس آرامش معنوی. &nbsp; - ارائه ابزارهایی برای بهبود زندگی فردی و اجتماعی با تمرکز بر آخرت. &nbsp;
مخاطبین این دوره &nbsp;
- دانشجویان و علاقه&zwnj;مندان به علوم دینی و اعتقادی. &nbsp; - مربیان و آموزگاران در حوزه معنویت و اخلاق. &nbsp; - افرادی که به دنبال درک عمیق&zwnj;تر از مفاهیم آخرت هستند. &nbsp; - تمامی کسانی که می&zwnj;خواهند با نگاه به آخرت، زندگی بهتری داشته باشند. &nbsp;
چگونه می&zwnj;توان مرگ را نه پایان، بلکه آغاز سفری معنوی دانست؟
این دوره شما را برای مواجهه با مفاهیم عمیق مرگ و آخرت آماده می&zwnj;کند و ابزارهایی ارزشمند برای بهبود معنوی و اخلاقی در اختیار شما قرار می&zwnj;دهد.

این دوره، به شناخت عمیق و کاربردی موضوع مرگ و سفر آخرت از دیدگاه اسلامی می‌پردازد. با محوریت آموزه‌های دینی و اخلاقی، فرصتی فراهم می‌کند تا با احکام شرعی، آداب مرتبط و تأثیرات یاد مرگ در زندگی فردی و اجتماعی آشنا شوید و آمادگی معنوی و عملی برای سفر آخرت را کسب کنید.

سرفصل‌های دوره  

1. فلسفه مرگ در اسلام:

   - دیدگاه قرآن و احادیث درباره مرگ.  
   - جایگاه حیات پس از مرگ و ارزش آخرت در زندگی.  

2. احکام شرعی مرتبط با مرگ:

   - آموزش دقیق غسل، کفن و دفن.  
   - اصول و شرایط وصیت‌نامه شرعی.  

3. ایمان و اخلاق در لحظه مرگ:  

   - تأثیر ایمان در آرامش هنگام مرگ.  
   - آمادگی روحی و اخلاقی برای سفر آخرت.  

4. اهمیت یاد مرگ در زندگی:  

   - چگونگی تأثیر یاد مرگ در رفتارهای فردی.  
   - ارتقای مسئولیت‌پذیری اجتماعی از طریق اندیشه آخرت.  

5. ابعاد اجتماعی و دینی وصیت:  

   - احکام مالی و حقوقی وصیت در اسلام.  
   - تأثیرات اجتماعی وصیت بر بازماندگان.  

ویژگی‌های دوره  

- جامعیت: بررسی تمامی ابعاد دینی، شرعی و اخلاقی مرتبط با مرگ.  
- کاربردی: ارائه راهکارهای عملی برای آمادگی معنوی و شرعی.  
- استناد به منابع اصیل اسلامی: بهره‌گیری از قرآن و احادیث معتبر.  
- چندجانبه‌نگری: تحلیل جنبه‌های فردی، اجتماعی و دینی مرگ.  

این دوره چه نیازی را رفع می‌کند؟  

- فراهم کردن آمادگی معنوی و عملی برای سفر آخرت.  
- آموزش احکام شرعی و اخلاقی مرتبط با مرگ و پس از آن.  
- تقویت ایمان و ایجاد حس آرامش معنوی.  
- ارائه ابزارهایی برای بهبود زندگی فردی و اجتماعی با تمرکز بر آخرت.  

مخاطبین این دوره  

- دانشجویان و علاقه‌مندان به علوم دینی و اعتقادی.  
- مربیان و آموزگاران در حوزه معنویت و اخلاق.  
- افرادی که به دنبال درک عمیق‌تر از مفاهیم آخرت هستند.  
- تمامی کسانی که می‌خواهند با نگاه به آخرت، زندگی بهتری داشته باشند.  

چگونه می‌توان مرگ را نه پایان، بلکه آغاز سفری معنوی دانست؟

این دوره شما را برای مواجهه با مفاهیم عمیق مرگ و آخرت آماده می‌کند و ابزارهایی ارزشمند برای بهبود معنوی و اخلاقی در اختیار شما قرار می‌دهد.

احکام و آداب سفر آخرت

مقدمه

اهمیت بحث

مقدمه

توبه

توبه و حساب عمر

جلسه چهارم_وصیت

احکام و اقسام وصیت

وصیّت‌نامه استاندارد

احکام مرگ

استرجاع

تجهیز میت

غسل میت و مس میت

کفن

جریدتین

حنوط

تشییع جنازه

نماز میت

دفن میت و شب اول قبر

صبر (۱)

صبر (۲)

مجلس ترحیم

عمل به وصیت

زیارت اهل قبور

جلسه پرسش و پاسخ(رایگان)

جلسه پرسش و پاسخ
(رایگان)