معرفی دوره
تفسیر و تدبر
آیا تا به حال در مسیر پر تلاطم و پیچیده زندگی، که نیازمند تصمیمگیریهای مستمر در زمینههای اخلاق، سیاست، اقتصاد و اجتماع است، آرزو کردهاید که بتوانید به یکباره و با عمق کامل، راه حق و حقیقت را دریابید و سرچشمه تمام معارف حق ناب را بشناسید؟ دوره ممتاز "تفسیر قطرهای قرآن (سوره مبارکه حمد)"، که با تدریس حکیمانه حجتالاسلام قرائتی ارائه شده است، پاسخی قاطع به این نیاز حیاتی است؛ یک گنجینه علمی که هدف آن آشنا ساختن هر مخاطب با عصاره و اساس تمام حقایق قرآنی از طریق درک آیه به آیه سوره مبارکه حمد است. این طرح بزرگ تفسیری، پس از سالها تلاش سترگ (شامل یک دوره پانزده تا شانزده ساله تفسیر رادیویی و نگارش دوازده جلد کتاب وزین تفسیر نور)، در سال ۱۳۸۶ خورشیدی و در جوار نورانی مرقد مطهر حضرت علی بن موسی الرضا (ع) آغاز شد. استاد ارجمند، با استمداد از خداوند و توکل بر او و توسل ویژه به اهل بیت پیامبر اکرم (ص)، بهخصوص امام رضا (ع) که هرچه داریم از ایشان و اجداد مطهر ایشان است، مسیری را گشودهاند تا هر انسانی بتواند با استدلال، احتجاج و منطق محکم، به عمق مفاهیم الهی دست یافته و قرآن را از محجوریت خارج سازد.
دوره "تفسیر قطرهای قرآن (سوره مبارکه حمد)" با رویکردی نوآورانه و منحصر به فرد طراحی شده است تا بیحوصلهترین افراد نیز بتوانند از دریای بیکران کلام الهی بهرهمند شوند. جلسات تفسیری در این دوره بسیار فشرده و کوتاه هستند؛ بهنحوی که تفسیر هر آیه تنها ۵ تا ۶ دقیقه طول میکشد. این ساختار باعث میشود مخاطب بتواند در هر لحظهای، چه در راه، چه در سفر و چه قبل از خواب، سخن قرآن را بشنود. اگر کسی همت کند و این نوارهای کوتاه را دنبال نماید، در عرض دو تا سه سال میتواند یک دور کامل تفسیر را دیده و شنیده باشد. در این دوره به اهمیت فوقالعاده سوره مبارکه حمد، که فاتحة الکتاب نامیده میشود، تأکید شده و روشن میشود که تنها سوره واجبی است که مسلمان باید حداقل ده بار در روز در نمازهای واجب خود بخواند. او به این وسیله به یک دور کامل از معارف، اخلاق، سیاست، اقتصاد، داستان و تاریخ که در سوره حمد به اختصار گنجانده شده است، آگاهی مییابد. هدف این دوره، قرار دادن قرآن به عنوان نور فکرمان، نور قلبمان، نور قبرمان، نور قیامتمان و نور معاش و معادمان است.
این دوره با دقت تمام، نیازهای اساسی فکری و رفتاری مسلمانان را در تمام شئونات زندگی هدف قرار داده و برطرف میسازد. از جمله اهداف کاربردی اصلی، رفع نیاز مبرم انسان به داشتن یک آرم و رنگ الهی در تمام کارهای خود است؛ به طوری که فرد بیاموزد چگونه تمام اعمالش، از خوردن و خوابیدن گرفته تا سوار شدن بر مرکب و آغاز یک سفر، را با «بسم الله» بیمه کند و به آنها قداست بخشد. این عمل باعث میشود انسان از تکبر و تکیه بر خود خارج شده و با اظهار عزت به سوی عبودیت حرکت نماید. نیاز مبرم به درک صحیح عبادت و استعانت پاسخ داده میشود؛ این دوره روشن میکند که انسان ذاتاً نیازمند عشق و پرستش است و اگر بندگی خدا نکند، حتماً به بندگی شهوت، شهرت، زر یا تزویر در خواهد آمد. همچنین، این دوره با تبیین آیه "مالک یوم الدین" بلافاصله پس از "الرحمن الرحیم"، نیاز به برقراری توازن حیاتی بیم و امید (خوف و رجا) در دل مؤمن را پاسخ میدهد. مخاطب میآموزد که باید به رحمت خداوند امیدوار باشد، اما در عین حال، به دلیل مالکیت خدا بر روز جزا، از عواقب اعمال خود هراس داشته باشد. علاوه بر این، دوره به مسلمان کمک میکند تا در انتخابهای روزانه خود، با طلب هدایت مستمر، از راههای انحرافی مانند هوس خود، هوس دیگران، راه نیاکان یا طاغوتها دوری جوید. هدف غایی، رساندن فرد به اعتدال و میانه روی و دوری از افراط و تفریط در تمام عرصههای اخلاقی، مالی و سیاسی است.
افراد جویای حقیقت که نیازمند آشنایی با معارف حق ناب و کسب یقین از طریق استدلال و احتجاج هستند.
کسانی که به دلیل مشغله و کمبود وقت، به دنبال تفسیرهای فشرده و کوتاه (۵ تا ۶ دقیقهای) میگردند تا بتوانند در طول چند سال تفسیر کامل قرآن را دریافت کنند.
نمازگزارانی که میخواهند دلیل واجب بودن سوره حمد در نماز (حداقل ۱۰ بار در روز) و نقش آن در قبول نشدن نماز در صورت ترک آن را درک کنند.
دانشجویان و محققانی که علاقهمند به درک مبانی توکل بر حیّ لایموت و رهایی از بندگی مقام و مال هستند.
کسانی که در دو راهیهای زندگی (مانند انتخاب همسر، شغل یا رشته تحصیلی) به دنبال هدایت مستمر الهی هستند.
افرادی که به دنبال فهم دقیق مفهوم امر بین الامرین (نه جبر و نه تفویض) و نقش خود در عبادت در کنار نیاز به استعانت الهی میباشند.
تمامی کسانی که در جستجوی الگوهای صادق (صدیقین، شهدا، صالحین) و اعلام بیزاری صریح از گروههایی چون رباخواران، فرعونها، قارونها و عالمین بی عمل هستند.
افرادی که میخواهند در زندگی روزمره، از افراط (مانند رهبانیت) و تفریط (مانند بیحجابی افراطی) دوری کرده و راه میانه و اعتدال را پیش گیرند.
پس از گذراندن دوره "تفسیر قطرهای قرآن (سوره مبارکه حمد)"، شرکتکنندگان به یک بصیرت کامل و تحول فکری و روحی عمیق دست خواهند یافت. مهمترین دستاورد، دستیابی به یقین است؛ به طوری که فرد نه تنها خداوند را به عنوان خالق و مالک، بلکه به عنوان مربی میشناسد و درک میکند که ستایش کامل (الحمدلله) برای کسی است که کمالاتش از روی اراده و اختیار است، نه اجبار. مخاطب به مهارت توکل کامل دست مییابد؛ به طوری که بر خدایی که نمیمیرد تکیه میکند و از وابستگی به عناصر زوالپذیر (مانند ریاست، پول و شهرت) رها میشود. یکی از دستاوردهای کلیدی، تسلط بر مراتب پرواز معنوی است؛ به این ترتیب که میآموزد در گام اول باید ثنای خدا را بگوید، در گام دوم ارتباط بندگی را برقرار کند (ایاک نعبد) و سپس در گام سوم حاجت خود را بخواهد (اهدنا الصراط المستقیم). همچنین، این دوره توانایی تشخیص مسیر صحیح در همه امور (در اخلاق، انفاق و سیاست) را به فرد میآموزد و درک میکند که عدالت باید حتی علیه خود یا به ضرر بستگان اجرا شود. شرکتکنندگان با درک مفهوم انعمت علیهم، مغضوبین و ضالین، به وضوح ولایت و برائت خود را در زندگی تثبیت میکنند. در نهایت، با درک مفهوم اهدنا الصراط المستقیم به عنوان تنها دعای واجب مسلمان، فرد میآموزد که باید دائماً و در هر لحظه، مسیر خود را برای جلوگیری از لغزشها کنترل کرده و به سوی راه میانه و اعتدال حرکت کند.
نقش حیاتی سوره حمد در قرآن و نماز: درک اینکه چرا این سوره به عنوان فاتحة الکتاب نامیده شده و دلیل واجب بودن خواندن آن در حداقل ده رکعت از نمازهای واجب روزانه.
اثبات زمان جمعآوری قرآن: بر اساس نامگذاری سوره به فاتحة الکتاب و حدیث ثقلین، اثبات میشود که قرآن در زمان خود پیغمبر (ص) بهصورت یک کتاب جمعآوری شده بوده است.
اسرار بسم الله و رسم الهی: چگونگی بیمه کردن کارها و اعطای رنگ الهی به تمام شئونات زندگی، از خوردن و خوابیدن تا سوار شدن بر مرکب.
اثبات جزئیت بسم الله: آشنایی با دلایل علمایی چون فخر رازی، آلوسی، شهید مطهری و مسند احمد حنبل بر جزو سوره بودن بسم الله.
ربوبیت مطلق و دائمی خداوند: معنای عمیق رب به عنوان مالک و مربی و درک این نکته که رابطه خداوند با مخلوقاتش تنگاتنگ و دائمی است.
فلسفه ستایش کامل (الحمدلله): درک اینکه حمد ترکیبی از مدح و شکر است و ستایش کامل تنها برای خداوندی است که کمالاتش از روی اراده و اختیار است، نه اجبار.
اصول بنیادین و سهگانه رحمت الهی: شناخت اینکه خداوند رحمت را بر خودش واجب کرده، آفرینش بر اساس رحمت است و رحمت خدا گسترده است.
تفاوت رحمت رحمان و رحیم: درک اینکه رحمان رحمت گستردهای دارد که شامل همه مخلوقات (چه با عقل و چه بی عقل) میشود، اما رحیم رحمت ویژه نسبت به انسانهای مکلف است.
معنای کامل مالک یوم الدین: چرایی تأکید بر مالکیت روز قیامت، که در آنجا اسباب، نسبتها، مال و فرزند و حتی زبان هیچ کارایی ندارند.
اثبات امر بین الامرین: تبیین دقیق آیه ایاک نعبد و ایاک نستعین به عنوان ترازویی که نه جبر را تأیید میکند و نه تفویض، بلکه بر اختیار انسان در عین نیاز به کمک الهی صحه میگذارد.
صراط مستقیم و راههای انحرافی: شناخت راههای انحرافی که باید از آنها دوری جست: هوس خود، هوس دیگران، راه نیاکان و طاغوتها.
الگوهای چهارگانه هدایت: شناسایی دقیق چهار گروه مشمول نعمتهای معنوی (انبیا، صدیقین، شهدا و صالحین) که باید الگوی مؤمن قرار گیرند.
مصادیق دقیق مغضوبین و ضالین: درک ویژگیهای گروههای مورد غضب مانند رباخواران، تنپروران، قاتلان، عالمین بی عمل و گمراهانی که کفر را بر ایمان ترجیح میدهند.
وجه تمایز اصلی دوره "تفسیر قطرهای قرآن (سوره مبارکه حمد)" در سبک تدریس موجز، محتوای جامع و کاربردی کردن عمیق آیات نهفته است. رویکرد آموزشی این دوره بر اساس اصل «اختصار مفید» و «استدلال محکم» بنا شده است. جلسات بهصورت فشرده و در زمان بسیار کوتاه، ۵ تا ۶ دقیقه، ارائه میشوند تا برای بیحوصلهترین افراد و در هر شرایطی، حتی در سفر، قابل پیگیری باشد. این ساختار نوآورانه، دوره را به یک منبع سریع، موثر و همهجانبه برای مخاطبان پرمشغله تبدیل میکند و محجوریت قرآن را جبران میسازد.
پشتوانه علمی و منابع این تفسیر بسیار قوی و عمیق است؛ این دوره فیلمبرداریشده در واقع نتیجه سالها تجربه ۱۵-۱۶ ساله رادیویی و نگارش دوازده جلد کتاب وزین تفسیر نور است. این موضوع نشان دهنده پختگی، عمق محتوا و عدم اکتفا به تفسیرهای سطحی میباشد. شروع آن در جوار مرقد امام رضا (ع) در سال ۱۳۸۶ نیز نشان از یک رویکرد معنوی و توکل بر خدا و توسل به اهل بیت دارد.
سبک تدریس حجتالاسلام قرائتی کاملاً بر کاربردی کردن مفاهیم متمرکز است و صرفاً به بحثهای لغوی و فقهی اکتفا نمیکند. ایشان مفاهیم عمیق را با استفاده از مثالهای ملموس و عینی پیوند میزنند و این رویکرد به مخاطب کمک میکند که قرآن را به نور فکر و نور معاش خود تبدیل کند. این دوره بهصورت منحصر به فردی تمام ابعاد زندگی را از منظر سوره حمد مورد بررسی قرار میدهد و به یک دور کامل از معارف، اخلاق، سیاست و اقتصاد میپردازد.
ساختار جلسات بهگونهای هوشمندانه طراحی شده است که مفاهیم بهصورت منطقی و تدریجی دنبال میشوند؛ هر آیه زمینه را برای آیه بعدی فراهم میکند. برای مثال، اثبات ربوبیت و رحمت خدا مقدمهای برای شناخت مالکیت روز جزا است تا بیم و امید را در دل مؤمن ایجاد کند. سپس این صفات، مستقیماً به نتیجهگیری منطقی بندگی منحصر به فرد (ایاک نعبد) منتهی میشوند. این تسلسل منطقی و اقناعی، فهم عمیق معارف را تضمین میکند.
علاوه بر این، تمرکز ویژه دوره بر اعتدال و میانه روی است و مخاطب را از افراط و تفریط در تمام جزئیات زندگی، از جمله هنر، علوم قرآنی، اقتصاد و اخلاق، بر حذر میدارد؛ این اعتدال حتی در اعمال عبادی (باب الاقتصاد فی العباده) و رعایت عدالت (حتی علیه خود یا به ضرر بستگان) نیز جاری است. در نهایت، با گنجاندن مفهوم ولایت و برائت (زنده باد و مرده باد) در قالب آیات پایانی حمد، این دوره یک نقشه راه کامل برای موضعگیری ایدئولوژیک مؤمن ارائه میدهد.
تعداد دانشجو
۲۹۷
مدت دوره
۳۳ : ۲۵ : ۱
امتیاز (۲ نفر)
۵ از ۵
بارگذاری شده
% ۱۰۰
