پشت پرده فضای مجازی

در روزگاری که رسانه، ذهن و زیست انسان را شکل می‌دهد، شناخت عمیق از ماهیت و سازوکار فضای مجازی نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی حیاتی است. دوره‌ی «پشت پرده فضای مجازی» با تدریس حجت‌الاسلام کهوند مخاطب را از سطح مصرف رسانه‌ای به مرتبه‌ی بصیرت و تحلیل ارتقا می‌دهد. این دوره فرصتی است برای آن‌که فعالان فرهنگی، طلاب، دانشجویان و دغدغه‌مندان جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی بتوانند به‌جای واکنش احساسی به پدیده‌های رسانه‌ای، با درک لایه‌های پنهان قدرت و سیاست در فضای مجازی، به کنشگری هوشمندانه و آگاهانه دست یابند.
در این مسیر، استاد با زبانی دقیق و در عین حال روان، هویت پنهان شبکه‌های جهانی را آشکار می‌سازد و به مخاطب می‌آموزد که فضای مجازی تنها مجموعه‌ای از پلتفرم‌ها و ابزارها نیست، بلکه ساختاری پیچیده از قدرت، سرمایه، فرهنگ و اندیشه است. در طول دوره، از معرفی شرکت‌های بزرگ فناوری و تحلیل نقش آن‌ها در مهندسی افکار عمومی تا بررسی شبکه ملی اطلاعات، فرهنگ فناوری و تبلیغ دینی در رسانه‌های نوین، مخاطب با تصویری جامع و منسجم از جهان رسانه روبه‌رو می‌شود. این دوره نه‌تنها برای شناخت تهدیدها، بلکه برای طراحی راهبردهای عملی در جهت استقلال سایبری و فرهنگی کشور تدوین شده است.

اهداف کاربردی

دوره‌ی «پشت پرده فضای مجازی» برای پاسخ‌گویی به یکی از نیازهای اساسی جامعه امروز طراحی شده است: نیاز به درک عمیق از حکمرانی رسانه‌ای و قدرت پنهان در زیرساخت‌های دیجیتال. این دوره به شرکت‌کنندگان کمک می‌کند تا به‌جای نگاه سطحی به اینترنت و رسانه‌های اجتماعی، با نگاهی تحلیلی و ساختاری به ماهیت آن‌ها بنگرند. هدف عملی این دوره آن است که طلاب، دانشجویان و فعالان فرهنگی بتوانند از یک سو از دام تبلیغات و القائات رسانه‌ای غرب رهایی یابند، و از سوی دیگر، مهارت طراحی و اجرای فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی مؤثر را در بستر فضای مجازی کسب کنند. این آموزش، مخاطب را برای ایفای نقش در مسیر تحقق شبکه ملی اطلاعات، مدیریت سالم مصرف رسانه در خانواده، و توسعه سواد رسانه‌ای اسلامی آماده می‌کند. علاوه بر آن، دوره به نیاز روز جامعه در زمینه شناخت آسیب‌های اجتماعی فضای مجازی، تحلیل فرهنگی فناوری و ارتقای قدرت تحلیل انتقادی کاربران دینی پاسخ می‌دهد. حاصل این آموزش، تربیت نیروهای مؤمن، متخصص و آگاه در حوزه رسانه است که می‌توانند در جبهه جنگ نرم با قدرت فکری و استدلالی حاضر شوند.

مخاطبان دوره

طلاب و مبلغان دینی علاقه‌مند به فعالیت تبلیغی در فضای مجازی
دانشجویان رشته‌های علوم ارتباطات، علوم اجتماعی و مطالعات فرهنگی
فعالان فرهنگی و جهادگران رسانه‌ای در نهادهای مردمی و انقلابی
معلمان، مربیان و والدین دغدغه‌مند نسبت به تربیت رسانه‌ای خانواده
پژوهشگران حوزه سیاست‌گذاری فرهنگی و امنیت سایبری
کارشناسان و تحلیلگران رسانه‌ای در مراکز آموزشی و فرهنگی
مدیران فرهنگی، مسئولان تشکل‌ها و گروه‌های دانشجویی
علاقه‌مندان به فلسفه فناوری و تحلیل راهبردی رسانه‌های نوین

دستاوردهای یادگیری دوره

شرکت در دوره «پشت پرده فضای مجازی» به مخاطب قدرتی تازه در فهم و تحلیل جهان دیجیتال می‌بخشد. فراگیر پس از اتمام جلسات، قادر خواهد بود سازوکار حکمرانی جهانی فضای مجازی را تشخیص دهد، بازیگران اصلی و پنهان آن را شناسایی کند و تأثیر سیاست‌های رسانه‌ای قدرت‌های جهانی را بر جامعه خود تحلیل نماید. او درک عمیقی از مفهوم استقلال سایبری، سواد رسانه‌ای اسلامی، و فرهنگ فناوری به دست می‌آورد و می‌تواند در عرصه خانواده، دانشگاه، مسجد یا نهاد فرهنگی نقش مؤثر ایفا کند. از سوی دیگر، شرکت‌کننده با مهارت‌های تبلیغ دینی در رسانه‌های نوین، آشنایی با ابزارهای تولید محتوا و تشخیص الگوهای نفوذ فرهنگی، به سطحی از توانمندی می‌رسد که می‌تواند به‌جای مخاطب رسانه بودن، به تولیدکننده و مصلح رسانه‌ای تبدیل شود.

چه چیزی می‌آموزید؟

تحلیل ساختار قدرت جهانی در فضای مجازی و شناخت شرکت‌های حاکم بر فناوری اطلاعات
درک ارکان هفت‌گانه رسانه‌های نوین شامل حاکمیت، زیرساخت‌ها، خدمات، محتوا و کاربر
شناخت دقیق بلک‌راک، ونگارد، آلفابت، اپل، آمازون، مایکروسافت و تنسنت به‌عنوان بازیگران اصلی اقتصاد دیجیتال
آشنایی با مفهوم حکمرانی سایبری اسلامی و تفاوت آن با مدل غربی
بررسی آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی فضای مجازی و شیوه‌های پیشگیری از آن
فهم نقش شبکه ملی اطلاعات به‌عنوان راهبرد استقلال دیجیتال ایران
تبیین دیدگاه امام خمینی(ره) و مطالبات رهبر انقلاب درباره رسانه و فضای مجازی
تحلیل فرهنگ و فلسفه فناوری و نسبت آن با سبک زندگی اسلامی
آموزش اصول تبلیغ مؤثر در رسانه‌های نوین و مهارت تولید محتوای انقلابی
شناخت شیوه‌های مدیریت رسانه در خانواده و آموزش سواد رسانه‌ای والدین

وجه تمایز دوره

دوره‌ی «پشت پرده فضای مجازی» با تدریس حجت‌الاسلام کهوند از چند جهت، در میان دوره‌های مشابه منحصر‌به‌فرد است. نخست آنکه محتوای آن نه بر مبنای ترجمه متون غربی یا نظریه‌های وارداتی، بلکه بر پایه‌ی تحلیل بومی و دینی از رسانه و فناوری استوار است. استاد کهوند با بهره‌گیری از بیانات امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری، نگاه فلسفی و در عین حال کاربردی به مقوله رسانه دارد. دوم آنکه ساختار دوره به‌صورت تحلیلی و لایه‌به‌لایه طراحی شده است؛ از بررسی حاکمان و شرکت‌های جهانی گرفته تا فهم زیرساخت‌ها، خدمات، محتوا، کاربر و نهایتاً تبلیغ دینی. این روند موجب می‌شود مخاطب نه‌تنها مفاهیم نظری را بیاموزد، بلکه بتواند شبکه ارتباط میان سیاست، اقتصاد، فرهنگ و فناوری را در ذهن خود ترسیم کند.
ویژگی دیگر دوره، ترکیب نگاه فلسفی با مطالعات میدانی است. استاد با ذکر مثال‌های واقعی از شرکت‌های فناوری مانند گوگل، سیسکو، اپل و آمازون، پیوندی میان نظریه و واقعیت برقرار می‌کند. تحلیل آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی نیز از تجربه زیسته جامعه ایرانی استخراج شده است، نه از پژوهش‌های صرفاً آماری. علاوه بر آن، حضور بخش‌هایی با محتوای آموزشی درباره مدیریت رسانه در خانواده و مهارت تبلیغ در فضای مجازی، این دوره را از صرف آموزش نظری فراتر برده و به یک برنامه‌ی تربیتی ـ راهبردی تبدیل کرده است.
از نظر سبک تدریس، استاد با بیانی شیوا و اقناعی، مفاهیم دشوار را به‌صورت تصویری، تحلیلی و سلسله‌مراتبی ارائه می‌کند و به‌جای انتقال صرف اطلاعات، ذهن مخاطب را درگیر پرسش و تحلیل می‌سازد. در هر جلسه، مخاطب با نمونه‌های مستند از واقعیت‌های جهان فناوری مواجه می‌شود و درمی‌یابد که پشت نام‌های ظاهراً بی‌طرفی چون «گوگل»، «مایکروسافت» یا «فیس‌بوک»، ساختار پیچیده‌ای از قدرت و فرهنگ نهفته است.
دوره‌ی «پشت پرده فضای مجازی» بر مبنای هشت محور اصلی تنظیم شده که شامل حاکمان فضای مجازی، ارکان فناوری، آسیب‌های اجتماعی، شبکه ملی اطلاعات، دیدگاه امام خمینی(ره)، مطالبات رهبری، فرهنگ فناوری و تبلیغ دینی است. این انسجام موضوعی سبب می‌شود فراگیر بتواند مسیر آموزش را از شناخت دشمن تا طراحی راه‌حل بومی دنبال کند. تعامل استاد با مخاطبان نیز مبتنی بر گفت‌وگو، پرسش‌محوری و مشارکت تحلیلی است تا هر فرد بتواند یافته‌های خود را در میدان عمل فرهنگی به‌کار گیرد.
به بیان دیگر، این دوره نه‌فقط درس رسانه، بلکه دوره‌ای برای تربیت نگاه انقلابی در عصر دیجیتال است. هدف آن پرورش نسلی است که بتواند در برابر هجوم اطلاعات و جنگ نرم دشمن، به سلاح فهم، تحلیل و ایمان مجهز باشد. در پایان دوره، مخاطب درمی‌یابد که بصیرت رسانه‌ای یعنی «فهم جهان پیش از آنکه جهان، ذهن ما را بفهمد».