* دروازه ورود به ملکوت

* معنی کهیعص در روایات متعدد

* انقطاع اسباب ظاهری --> رسیدن به مراد و مقام

* ابتلاء سنگین دختر نوجوان و پاکدامن و به خطر افتادن آبروی او!

* تتابع اضافات = کثرت تکرار

* تفاوت برهان إمّی و لِمّی

* بیان ضعف عالم ماده (پیری بدن) توسط زکریا ( إني وهنَ العظمُ منّي و اشتعلَ...)

* انبیاء ، دنیا را برای آخرت می‌خواهند نه برای دنیا!

* توجه مداوم به معبود و معشوق حقیقی موقع بیان نیاز و مراد...

* دعا مهم‌ترین ابزار تامه برای تحقق آمال مؤمن و مهم‌ترین عاملِ در امان ماندن از شقاوت است.

* دعا یعنی اعتراف به ضعف و ناتوانی خود در پیشگاه خداوند متعال.

* نگرانی حضرت زکریا از به انحراف رفتن نسل بعدی، بدون داشتن ولی و وارث...

* رضي به معنی رضایت در عِلم و عمل ( وَ اجعَلهُ يا ربّ رضیاً )

* انتخاب اسم‌ها از جانب خداوند است. ( لم نجعل لهُ مِن قَبلُ سَمیّاً )

جلسه اول_سوره مریم

مقام حیا (تفسیر سوره مریم)

* تفاوت علم ذهنی و حضوری چیست؟

* آشفتگی و نگرانی ناشی از درک میزان خسارت و از دست دادن فرصت‌هاست!

* درخواست نشانه برای فهمیدن مکاشفه رحمانی از شیطانی (ألا تکلّمَ الناسَ...)

* وَلَد خاص مخصوص عزلت‌های خاص است. مثال چهل روز عزلت پیامبر اکرم(ص) و اعطای کوثر به حضرت.

* محراب محل حَرب(جنگ) با نفس و شیطان است!

* وحی از جنس رمز است.

* قبل از طلوع و غروب آفتاب تسبیح کن!

* زکات = گرفتن ناخالصی، صاف و پاک کردن.

* بَر یعنی کوتاهی نکردن در وظایف خود نسبت به والدین ( و براً بوالدَیـهِ)

* جبّار، عَصِیّ و شقیّ به چه معناست؟

* مراد از سلام، سِلم روح است نه تن (سلام علیه یومَ وُلد و یوم یموت و یوم یبعث حیاً )

* إنتباذ (إذِ إنتبذت) به معنای دور انداختن شیء بی ارزش است...

جلسه دوم_سوره مریم

* قدرت‌نمایی خداوند در آفرینش حضرت عیسی (ع) بدون وجود پدر.

* حضرت مریم (س) سیده نساءالعالمین عصر خود بود.

* همه مخلوقات در عالم أمر آفریده شده‌اند اما باید زمان بگذرد که در عالم خلق بروز پیدا کنند.

* رحمت خداوند کمربند حفاظتی در گرفتاری‌ها و بلایا است.

* رزق ما در آسمان است و با گناه‌کردن، آسمانی بودن خود را از دست می‌دهیم در نتیجه از رزق محروم می‌شویم.

* زیبانویسی، بیان نکات ظریف و جان‌بخشی به اشیاء در قرآن.

* حضرت عیسی (ع) به مادرش گفت که روزه سکوت بگیرد.

* فَریّـاً = عمل منکر، نوظهور و عجیب ( لقد جئتِ شیئاً فَریاً )

* حضرت عیسی در ابتدا خود را أنا عبدالله معرفی کرد که به پاکی خود و مادرش اشاره کند.

* سفارش به اقامه نماز در طول حیات (ما دمتُ حیاً)

جلسه سوم_سوره مریم

* سه عرصه مهم انتقالی بشر از عالمی به عالم دیگر.

* یحیی(ع) مظهر اسم حَیّ و عیسی(ع) مظهر اسم مُحیی است.

* آیا فقط شهدا زنده‌ هستند؟

* شأن خداوند اتخاذ ولد نیست و نیازی به فرزند ندارد.

* نسبت خداوند با سایر موجودات نسبت تَجَزّی نیست که چیزی از او جدا و کم شود!

* صراط مستقیم همان عبودیت است.

* به دنبال قلب برزخی باش نه چشم برزخی.

* اگر خدا با عدل بین ما حکم کند هیچ‌کس نجات نخواهد یافت.

* الیومَ عملٌ وَ لا حسابَ و غداً حسابٌ و لا عملَ.

جلسه چهارم_سوره مریم

* روز قیامت عالمِ بروز حق و حقیقت است.

* کمال هر موجود ضعیفی به این است که به موجود قوی‌تر برسد.

* ارث چیزی است که از یک فانی، باقی می‌ماند.

* مستضعفین وارثان و حاکمان بالقوه زمین هستند.

* هر پیامبری صدّیق است ولی هر صدّیقی پیامبر نیست.

* صادق بروز صدق در حیطه فعل انسان است و صدّيق بروز صدق در ذات اوست.

* بیان سه ویژگی‌ای که رب باید داشته باشد سمیع، بصیر و مُغنی ( إذ قال لأبيهِ یا أبت لِمَ تَعبُد ما لا یَسمعُ و لا یُبصرُ و لا یُغني عنكَ شيئاً)

* لَیسَ العلمُ بکثرة التعلّم.

* تبعیت بر محور علم و هدایت فرع بر تبعیت است.
علم-->تبعیت-->هدایت-->رشد
( یا أبَتِ إني قد جاءني منَ العِلمِ ما لَم يأتكَ فَاتَّبِعنی...)

* عبودیت= هر آن‌کس که او را مبدأ رفع حوائجت می‌دانی.

* رجل در عالم ماده مظهر فعلیّت است و انوثیت مظهر منفعلیّت (تأثیرپذیر و انعطاف‌پذیر)
یعنی به‌جای اینکه فعال را بپرستند، منفعل را می‌پرستیدند ( إِنْ یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ إِلاّ إناثاً وَ إِنْ یَدْعُونَ إِلاّ شَیْطاناً مَریداً )
 آیه ١١٧ سوره نساء

* أخاف به معنی می‌ترسم در آیه (یا أبَتِ إني أخافُ أن یَمسَّكَ عذابٌ منَ الرحمن) نشان می‌دهد که حضرت ابراهیم هنوز یقین به ثبوت کفر در آزر نداشته است اما بعد از یقین پیداکردن از او تبری کرد (فلما تبیّنَ لهُ أنهُ عدوٌّ لِلّه تبَرأ مِنه)

* هجر= دوری همراه با قهر

* عزل= دوری همراه با حفظ آسیب

جلسه پنجم_سوره مریم

* تقرب به معنای قرب حقیقی است ولی مکان در بروز قرب حقیقی تأثیر دارد.

* إنَّ الله يُحِبُّ العبدَ و یُبغِضُ عملَهُ و یحبُ العملَ و یُبغِضُ بدنَـهُ.
رسول اکرم(ص)

* در آیه و رفعناهُ مکاناً علیاً منظور رفعت و مقام بلند معنوی است همچنین به معنای عروج هم می‌تواند باشد.

* ادریس = کثرت درس و تدریس.

* مسیر امامت، مسیر رهایی از ظلم است.

* بعضی از ذریه حضرت نوح و ابراهیم علیهم‌السلام هدایت‌ شده‌اند و اکثر آنها فاسق‌اند.

* هر جا در قرآن نعمت به معنای مطلق آمده، منظور نعمت ولایت است.

* مقرّبین شاهد بر اعمال ما هستند.

* پیامبر و اهل‌بیت عليهم‌السلام حجاب اکبر هستند به این معنی که هرچقدر به تقرب برسی نمی‌توانی به قربی بالاتر از آنها برسی.

* حضرت مریم سلام‌الله‌علیها جزء انبیاء نیست اما جزء (اولئك الذين انعمت علیهم) یعنی صديق است.
اولئك الذين انعمت علیهم = انبیاء، صدّیقین، شهداء و صالحین

* سجده نماد کمال خضوع و گریه نماد کمال خشوع است.

* مداومت بر توجه و اتصال به حق به این معنی که اگر در بازار هستی، کاسبی و تجارتت باید مصداق صلاة باشد.
(الذينَ هُم علَی صلاتِهِم دائمون)

* افراط و تفریط مربوط به اعمال جوارحی است به اعمال جوانحی مربوط نمی‌شود.

* اضاعه صلاة مقدمه‌ تبعیت از شهوات است.

* غَیّ برخلاف رشد است ( قد تبیِن الرشدُ منَ الغیّ)
و ضلالت برخلاف هدایت است.
سوره بقره

* توبه -> ایمان آوردن -> عمل صالح انجام دادن => ورود به بهشت.

* بهشت را به کسی که باتقوا باشند به ارث می‌رسانیم.

* هر آنچه داریم از خدا و برای خداست.

* نسیان = پرده افتادن بین عالِم و معلوم

جلسه ششم_سوره مریم

* وجود ماده برای رسیدن اراده به کمال ضروری است.

* خداوند همه آسمان‌ها و زمین را آفرید تا ببیند تو چکار می‌کنی
( خلق السمٰوات والأرض لیبلوکم أيكم أحسن عملا) 

* هر آنچه در عالم ماده است مدادرنگی‌ست برای تو که صبغة‌الله را بر لوح دل رسم کنی.

* صبر رکن اساسی ساخته‌شدن ما در عالم ماده است.

* الصبر من الإيمان بمنزلة الرأس من الجسد، من لا صبر له لا ایمان له.

* کلید رسیدن به مقامات صبر است، هر کمالی در دنیا نیاز به صبر و زحمت دارد.

* دو روز انسان در قلب نباید مساوی باشد نه در قالب!

* شرط سیر و سلوک => هر آنچه عقب‌افتادگی داری از خود بدانی و هرچه رشد داری از استاد.

*  حیطه شیطان، حیطه غفلت است.

* جثیاً = جمع جاثیة (روی هم و بی‌نظم بودن)

* واردها= اشراف داشتن به چیزی یا مکانی

* آثار اعمال و گناهان تو می‌ماند و به تو بازمیگردد.

* ثواب = پاداش عمل
مانند لباس که اندازه و کیپ تن شماست، ثواب و پاداش عمل شما هم خاص و اندازه عمل شماست!

جلسه هفتم_سوره مریم

*نکاتی در مورد عمل جوارحی و عمل جوانحی
*حد و اندازه خوف و رجا
*ذکر کثیر، تنها چیزی که برای آن در قرآن حد تعیین نشده
*معنای درست اعتدال 
*نکاتی درباره «عالین»
*عقیده و عمل چیزی که با خود می‌بریم
*شیطان، کلب بارگاه الهی
*وجود زمینه در خود برای حمله شیطان
*صفحه«رحمن»قران
*حقیقت آب، توحید و حقیقت

جلسه هشتم_سوره مریم

*آیه ای اعجاب انگیز و امیدبخش که میتواند مبنای برخی مباحث روانشناسی باشد
*فرق حقیقی مودت با محبت
*تنهایی مومن هم جماعت است!
*جهنم یکی از نعمت های خدا!
*ایمان چگونه کامل میشود؟
*تعلیم قرآن و فهم معارف قرآنی، بروز رحمت الهی 
*نبی اکرم، واسطه بین واجب الوجود و ممکن الوجود
*نکاتی در مورد بشارت و امرار در قرآن کریم
*ارث، یکی از مباحث اصلی سوره مبارکه مریم
*خود ما، یعنی علم و عمل ما

جلسه نهم_سوره مریم

لیست جلسات

<p>مقام حیا (تفسیر سوره مریم)</p>

حجت الاسلام مصطفی امینی خواه
استاد حوزه و دانشگاه