این جلسه به تحلیل شرایط تاریخی و تمدنی عصر امام صادق علیه‌السلام و جایگاه ویژه ایشان در تثبیت عقلانیت شیعی اختصاص دارد. با بررسی انتقال قدرت از بنی‌امیه به بنی‌عباس، استاد مطهری تأکید می‌کند که این دوره نیازمند تثبیت مبانی معرفتی اسلام بود. محورهای اصلی جلسه شامل تأسیس مکتب فکری جعفری، تربیت شاگردان و شکل‌گیری مذاهب اسلامی است. امام صادق علیه‌السلام در این برهه با تکیه بر عقلانیت، توحید قرآنی و حریت فکری، مسیر تمدن اسلامی را از درون غنا بخشید. این جلسه به‌خوبی نسبت امام با کل جهان اسلام و نه فقط با جامعه شیعی را تبیین می‌کند.