در این جلسه، دومین دسته از محرک‌ها یعنی محرک‌های معنوی مورد بررسی قرار می‌گیرند. استاد مطهری با تحلیل تطبیقی دو تیپ انسان‌شناسی افراطی—یکی مادی‌گرا و دیگری روح‌گرا—تبیین می‌کند که اسلام، جمع ماده و معنا را با ضوابط دقیق به رسمیت می‌شناسد. نقد ماتریالیسم تاریخی ادامه می‌یابد و تأکید می‌شود که تفسیرهای یک‌سویه از انسان و تاریخ، توان تبیین حقیقت انسانی را ندارند. اسلام، با تکیه بر جامعیت نگاه، از سقوط به یکی از دو افراط جلوگیری می‌کند.