عمل جوانحی و احکام درونی؛ از فلسفه‌خوانی تا تربیت اخلاقی توحیدی

در نوزدهمین جلسه از «مدخل علم کلام»، استاد با تأکید بر اینکه اعتقاد صرفاً امر ذهنی نیست، بلکه یک «عمل جوانحی» است، به تبیین فقهی، اخلاقی و کلامیِ این نوع از افعال می‌پردازد؛ افعالی که درونی‌اند، اما به‌سبب اختیاری بودن، مشمول حکم تکلیفی می‌شوند. با بهره‌گیری از آثار آیت‌الله اعرافی و مباحث مکاسب، افعال جوانحی همچون «تعلم»، «توکل» یا «حسد» تحلیل شده و جایگاه آن‌ها در مرز فقه و اخلاق مشخص می‌گردد. بخش پایانی جلسه به نظام تربیت اخلاقی قرآن اختصاص دارد که در مقایسه با مسلک حکما و انبیا، بر «توحید» به‌مثابه ریشه‌ساز و زداینده‌ی ملکات اخلاقی تمرکز می‌کند.