معاد، پاسخ به مسئله پوچی هستی

در این جلسه، استاد با مرور درس‌های سوم و چهارم کتاب، به تبیین استدلال‌های قرآنی درباره ضرورت معاد می‌پردازد. محور اصلی بحث، پاسخ به چالش «پوچی آفرینش» است؛ اینکه اگر معادی در کار نباشد، آفرینش جهان بی‌معنا خواهد بود. با اشاره به آیاتی از سوره‌هایی مانند مؤمنون، دخان، جاثیه و انبیاء، تحلیل‌هایی ارائه می‌شود که نشان می‌دهد جهان و انسان برای غایتی فراتر از زیستن و نابودی مادی خلق شده‌اند. شهید مطهری با بررسی تقریرهای مختلف از این استدلال، به نقد دیدگاه متکلمان می‌پردازد که معاد را صرفاً برای رفع بی‌فایدگی اعمال دنیوی لازم می‌دانند. سپس تقریرهایی عمیق‌تر از هدفمندی خلقت، مبتنی بر بقای نفس انسان و شباهت آن به جنین در رحم مادر، بیان می‌شود. همچنین عالم برزخ به‌عنوان مرحله‌ای حقیقی از زندگی انسان معرفی می‌گردد، با شواهدی از آیات قرآن و نمونه‌هایی از حیات برزخی شهدا و فرعونیان.