امر به معروف و نهی از منکر، تنها دو فریضه از مجموعه واجبات اسلامی نیستند، بلکه ستونهای حیاتی حفظ حیات دینی در جامعه به شمار میروند. شهید مطهری، با نگاه عمیق و مجتهدانه خود، در آثار مختلفش به ویژه در دو کتاب «ده گفتار» و «حماسه حسینی»، به تحلیل مفهومی، اجتماعی و تاریخی این فریضه پرداخته است. دوره «بینش مطهر – امر به معروف و نهی از منکر» با تدریس استاد طاهر رحیمی، کوششی است برای بازخوانی ساختارمند این مباحث از منظر فکری استاد مطهری، با هدف بازیابی جایگاه اصیل این فریضه در زندگی فردی و اجتماعی امروز ما.
در این دوره، به جای تکرار سطحی مفاهیم فقهی یا شعارهای پر زرقوبرق، کوشش شده تا فهمی روشن، تحلیلی و منسجم از جایگاه امر به معروف ارائه گردد؛ از چیستی و گستره مفهومی آن، تا نسبتش با حاکمیت، ولایت، نهضت حسینی و بحرانهای فرهنگی معاصر. استاد رحیمی با دستهبندی دقیق مباحث، به بازنمایی منطق درونی اندیشه مطهری پرداخته و تلاش کرده است که مخاطب، در کنار آشنایی با سخنان مطهری، به فهم و درک دستگاه فکری او نیز برسد؛ دستگاهی که هنوز پس از دههها، پاسخهایی درخور به مسائل جاری امت اسلامی دارد.
اهداف کاربردی
دوره «بینش مطهر – امر به معروف و نهی از منکر» در پی آن است که یکی از کلیدیترین و مهجورترین واجبات اجتماعی دین را به شکلی روشن، مؤثر و متناسب با نیازهای فکری امروز جامعه تبیین کند. این دوره به نیاز کسانی پاسخ میدهد که دغدغه حفظ دینداری در عرصه عمومی، اصلاح اجتماعی، و بازگشت به منطق علوی را دارند اما با برداشتهای ناصواب یا شعاری از این فریضه مواجهاند. همچنین این دوره به دانشجویان، طلاب، فعالان فرهنگی و علاقهمندان به اندیشه شهید مطهری کمک میکند تا دریابند چگونه میتوان امر به معروف را از سطح تذکرهای فردی و جزئی، به افقی تمدنی و ساختاری ارتقا داد؛ بهگونهای که مفاهیمی همچون ولایت، اصلاح، آزادی، و حتی انقلاب اسلامی، از دل آن قابل تفسیر باشند.
مخاطبان دوره
جوانان مؤمن و دغدغهمندی که به دنبال فهم عمیقتر از جایگاه اجتماعی دینداری در عصر مدرن هستند.
دانشجویان و طلابی که به اندیشههای شهید مطهری علاقهمندند و در پی نظاممند کردن فهم خود از آثار ایشاناند.
فعالان فرهنگی، تربیتی و رسانهای که دغدغه احیای ارزشهای دینی در فضای عمومی دارند.
اساتید، مربیان و معلمانی که بهدنبال الگوهای آموزشی دقیق و فاخر در باب مسئولیت اجتماعی اسلامیاند.
کسانی که نسبت به شبهات رایج درباره عاشورا، قیام امام حسین علیهالسلام و نسبت آن با سیاست معاصر حساساند.
دستاوردهای یادگیری دوره
پس از گذراندن این دوره، مخاطب درک منسجمی از مفهوم امر به معروف و نهی از منکر بهدست میآورد؛ درکی که آن را از محدودیتهای فردی، شعاری یا صرفاً فقهی خارج کرده و در متن حیات اجتماعی و تمدنی دین اسلام جای میدهد. مخاطب خواهد آموخت که این فریضه نه ابزاری برای دخالتهای سلیقهای، بلکه ضرورتی برای اصلاح مستمر جامعه مؤمنانه است. وی با تحلیلهای شهید مطهری آشنا میشود و درمییابد که چگونه این فریضه در نهضت عاشورا تجلی یافته و چگونه امام حسین علیهالسلام با تکیه بر آن، به بازسازی دین در سطح سیره و حاکمیت پرداخت. همچنین، مخاطب توانایی تشخیص عوامل انحطاط در اجرای این فریضه در دنیای معاصر را بهدست میآورد و میتواند از منظر بینش مطهری، راهکارهایی عملی و متناسب با اقتضائات فرهنگی روز برای احیای آن ارائه دهد.
چه چیزی میآموزید؟
تعریف و گستره مفهومی امر به معروف و نهی از منکر
جایگاه این فریضه در قرآن، روایات و سنت اهلبیت
بررسی تاریخی و اجتماعی اجرای این فریضه در تمدن اسلامی
تحلیل نقش امر به معروف در قیام امام حسین علیهالسلام
تبیین تفاوت سیره پیامبر و اهلبیت با سایر سنتهای حاکم
پاسخ به شبهات معاصر درباره قیام عاشورا و وظیفه اجتماعی
نقد فضای مدرن و چالشهای فرهنگی مرتبط با آزادی و دین
راهکارهای احیای این فریضه در عرصه فردی، رسانهای و جمعی
وجه تمایز دوره
این دوره نه تکرار سخنان شهید مطهری است، نه صرفاً شرحی ساده بر کتاب. بلکه تلاشی است برای استخراج نظام فکری مطهری از میان متون او، با رویکردی آموزشی، تحلیلی و ساختاریافته. استاد طاهر رحیمی با تخصص در فلسفه اسلامی و تسلط بر آثار مطهری، مباحث را با دستهبندی دقیق، پیوندهای مفهومی و عمقتحلیل ارائه میکند؛ بهگونهای که شنونده بتواند نه تنها مطالب، بلکه منطق درونی آنها را درک کند. دوره بر مبنای دو منبع اصیل کتاب «ده گفتار» و «حماسه حسینی» تدوین شده، اما با اجتناب از تکرار متنی، به سازماندهی تحلیلی و انسجام محتوایی میپردازد. همچنین در این دوره، تحلیلهای مطهری درباره قیام عاشورا، سیره معصومین، نسبت دینداری و آزادی، و بحرانهای فکری معاصر، با زبانی دقیق، فاخر و رسانهای به مخاطب منتقل میشود—بیآنکه دچار شعارزدگی یا سادهسازی شود.
