معرفی دوره
غربشناسی
آیا تا به حال احساس کردهاید که زندگی شما و مسائل کلان سیاسی، اجتماعی و اقتصادی پیرامونتان، تحت تأثیر نیروها یا ایدههایی است که آنها را نمیشناسید و قادر به تحلیلشان نیستید؟ بسیاری از مفاهیمی که در ادبیات رایج علوم انسانی ما جاری است و حتی جزئیترین مسائل سیاسی کشور را تعیین میکند، ریشه در مکاتب فکری و فلسفیای دارد که از غرب سرچشمه گرفتهاند، اما متأسفانه در سیستم آموزشی رایج، این مفاهیم حیاتی به گوش نمیرسند. دوره «غرب شناسی» با تدریس حجتالاسلام امینجواهری، فرصتی است تا شما از وضعیت انفعال خارج شده و به درک عمیقی از مواجهه تمدن اسلامی با غرب و «کلام جدید در غربشناسی» دست یابید و ابزارهای لازم برای تحلیل مکاتب فکری و فلسفی حاکم بر جهان را به دست آورید. این دوره برای این طراحی شده است تا به شما نشان دهد که چرا شناخت این مفاهیم مثل نان شب واجب است و چگونه زندگی روزمره مردم کاملاً با این مباحث آغشته شده، در حالی که بسیاری از ما از آن غافل هستیم.
این دوره جامع، با تبیین ضرورت غربشناسی، شما را در یک سفر فکری از یونان باستان و مرحله اول شکگرایی (سوفیستها) تا عصر جدید، مدرنیته، و دورههای دوم و سوم شکگرایی (نظیر آمپریسم و پوزیتیویسم) همراهی میکند.,شما با اندیشههای محوریای چون نظریه دانش و فعلیت (قدرت) میشل فوکو، نسبت میان جهانبینی و ایدئولوژی، و سپس مکاتب کلیدی نظیر سقراط، افلاطون و ارسطو، فلسفه اسکولاستیک قرون وسطی، سکولاریسم، اومانیسم و همچنین جریانهای متأخری چون لیبرالیسم، سوسیالیسم، فمینیسم و نهیلیسم آشنا خواهید شد. در نهایت، دوره به بحثهای مهمی مانند جریان روشنفکری در ایران، ساختار دولت ملت، و آینده انقلاب اسلامی ایران و نسبت آن با مفاهیمی چون جمهوری و ولایت مطلقه فقیه میپردازد تا یک تحلیل کامل از تقابل تمدن اسلامی و تمدن غرب (مسئله عصر حاضر) ارائه دهد.
این دوره بهطور مشخص چندین نیاز حیاتی در حوزه تحلیل اندیشه و حکمرانی را برطرف میسازد که اغلب در فضای آموزشی رایج نادیده گرفته میشوند. اصلیترین هدف، توانمندسازی مخاطب برای تحلیل مکاتب فکری و فهم چگونگی تأثیرگذاری آنها بر نظامهای اجتماعی و سیاسی است. شما میآموزید که چگونه نظریههای فلسفی مانند عقل خودبنیاد دکارتی یا ایدئالیسم آلمانی کانت، به طور مستقیم، ساختارهای اجتماعی، اقتصادی (مانند نظام سرمایهداری و تکنولوژی) و حتی سبک زندگی غربی را شکل دادهاند. این دوره به شما کمک میکند تا مسیر واقعی تحولات جهان و ایران را گم نکنید و بدانید که جریان روشنفکری دینی در ایران چگونه در بستر مواجهه با مدرنیته شکل گرفته است. همچنین، با درک نظریه دانش و قدرت، میتوانید ریشهها و طراحی سیستمهای اقتصادی و سیاسی حاکم بر کشور را تشخیص دهید و به درک عمیقتری از مواجهه تاریخی و فعلی ما با غرب دست یابید. این دوره، دانش لازم برای تبدیل ایدههای انقلاب اسلامی به نظامات اجرایی و علمی (مانند علوم انسانی اسلامی) را فراهم میسازد، چرا که در حال حاضر، نظام حکمرانی جهانی با علوم انسانی غربی اداره میشود.
افراد دغدغهمند و دانشجویانی که به دنبال شناخت عمیق مکاتب فکری حاکم بر علوم انسانی، اقتصاد، سیاست و اجتماع هستند.
کسانی که میخواهند از ماهیت مرکب تحولات عصر روشنگری و مدرنیته آگاه شده و نه تنها مکاتب فلسفی، بلکه عوامل علمی، اجتماعی و سیاسی مؤثر در این تحولات را نیز بشناسند.
علاقهمندان به فلسفه تاریخ و نحوه تکامل تمدنها، بهویژه تاریخ تمدن غرب (از یونان تا عصر مدرن).
کسانی که میخواهند تقابل تمدن اسلامی و تمدن غرب را به درستی فهمیده و با ریشههای جریان روشنفکری در ایران آشنا شوند.
فعالان فکری و نظریهپردازانی که در پی تولید علوم انسانی اسلامی و درک ظرفیتهای فراتاریخی اجتهاد و فقه شیعه برای توسعه آن در حوزههای جدید هستند.
پس از گذراندن دوره «غرب شناسی»، شما قادر خواهید بود تا نظامهای فکری حاکم بر جهان امروز را تحلیل و تفکیک کنید و دیگر در مواجهه با اندیشههای وارداتی سردرگم نخواهید شد. شما درک میکنید که چگونه مفاهیم کلیدی مانند شکگرایی، انقلاب معرفتشناسی کانت (تبدیل هستیشناسی به معرفتشناسی)، و سوبژکتیویسم (سوژهمحوری)، بنیانهای اومانیسم و نسبیت اخلاقی را در غرب بنا نهادند. همچنین، با فهم منطق دیالکتیک هگل، ماتریالیسم (اصالت جامعه و عدالت) و ایدئالیسم (اصالت فرد و آزادی)، میتوانید جریانهای چپ و راست سیاسی را در سطح فلسفی و اجتماعی تفسیر کنید. از سوی دیگر، توانایی مقایسه الگوی تمدن اسلامی (بر مبنای فطرت و وحی در تولید ایده) با الگوی غربی (قدرت تولید دانش) را کسب کرده و ضرورت توسعه دامنه فقه شیعه به حوزههای علوم انسانی (مانند سیاست، مدیریت و اقتصاد) را درک خواهید کرد. در نهایت، شما با درک نظریههای تکامل تاریخی مارکس (ابزار تولید) و لیبرالیسم کلاسیک آدام اسمیت (دست نامرئی و رقابت)، میتوانید نظامهای اقتصادی معاصر و ریشههای آزادیخواهی بورژوازی را تشخیص دهید.
ضرورت غربشناسی: آشنایی با نظریه دانش و فعلیت (قدرت) میشل فوکو و الگوی دانش، قدرت و مشروعیت در تقابل با الگوی تمدن اسلامی (فطرت و وحی).
تحلیل مکاتب یونان باستان: بررسی مکاتب سقراط، افلاطون و ارسطو در برابر سوفیستها و مرحله اول شکگرایی.
ساختار حکمت ارسطویی: تبیین تقسیمات حکمت (نظری و عملی)، نظام علیت و برهان، موضوعات علوم و نقش فلسفه به عنوان مادر علوم.
تاریخ قرون وسطی: شناخت ساختار فئودالیسم، حکمت اسکولاستیک، ظهور کلیسای دولتی و تضاد علم و ایمان ناشی از تحریف عهد عتیق.
انقلاب معرفتشناسی دکارت: تبیین سنگ بنای «من میاندیشم، پس هستم» و تبدیل هستیشناسی به معرفتشناسی که منجر به اومانیسم شد.
اثرگذاری حسگرایان: بررسی نفی معرفت یقینی و نفی علیت در اندیشه دیوید هیوم و ریشههای حسگرایی (آمپریسم).
انقلاب کوپرنیکی کانت: درک چگونگی جمع عقلگرایی و حسگرایی، مقولات کانتی، زمان و مکان به عنوان معلومات قبلی ذهن، و مفاهیم سوژه و ابژه (فنومن و نومن).
فلسفه عملی کانت: تحلیل بنیاد اخلاق کانتی بر پایه دعوت عمل به تکلیف توسط عقل، و تولید مفهوم آزادی فردی به دلیل قانونگذاری عقل.
دیالکتیک و تکامل تاریخی: شناخت منطق دیالکتیک هگل (تز، آنتیتز، سنتز)، و تفسیر وجود و عدم به عنوان تکامل (شدن).
تقابل ماتریالیسم و ایدئالیسم: مقایسه جهانبینی ماتریالیستی (اصالت ماده، جامعهمحوری، هدف عدالت) و ایدئالیستی (اصالت معنا، فردمحوری، هدف آزادی از تعلقات).
اقتصاد مدرن و سرمایهداری: بررسی نظریه مزیت ملی و دست نامرئی آدام اسمیت و نقش آن در توسعه نظام سرمایهداری.
فلسفه تاریخ مارکس: درک نظریه ابزار تولید به عنوان عنصر تاریخساز و جبر تاریخی به سوی لغو مالکیت و انقلاب.
نقد فقه حداقلی و حکمرانی: تحلیل نامه امام خمینی به آیتالله قدیری و ضرورت بازنگری فقه شیعه با نگاه حکومتی برای پاسخ به تمدن جدید.
دولت ملت و تهاجم فرهنگی: آشنایی با مفهوم مدرن دولت ملت، چالش سرمایههای وحشتناک (مانند نفت) و تهاجم فرهنگی ناشی از ابزارهای تولید (مانند موبایل و رسانه).
وجه تمایز اصلی دوره «غرب شناسی» در ساختار منحصر به فرد، منابع تدریسی تلفیقی و رویکرد تحلیلی آن نهفته است. سبک تدریس در این دوره به صورت تلفیق تاریخ تمدن با مکاتب فکری است؛ به طوری که مکاتب فلسفی در بستر زمانی و جغرافیایی تولدشان معرفی و تحلیل میشوند، نه اینکه صرفاً به صورت انتزاعی ارائه گردند. ساختار دوره بر مبنای یک نقشه راه ۱۱ گانه است که حول محور «کلام جدید در غربشناسی» و «مواجهه تمدن اسلامی با غرب» سازمان یافته است.
برخلاف دورههای روتین که صرفاً به خواندن صفحه به صفحه کتابها میپردازند، در این دوره، منابع کلیدی از متفکران معاصر و کلاسیک (مانند شهید مطهری، فروغی و توماس میشل) به صورت کارگاهی و متنخوانی بررسی شده و با ارجاعات دقیق و اسناد ارائه میشود. در هر بحثی، حداقل ده کتاب از آثار شهید مطهری مرور و تنظیم شده است، و تلاش بر این است که معلومات جدید و مفاهیم پیچیده (مانند لوگوس، موتوس، سوبژکتیویسم) به صورت مبسوط و ساده با مثالهای ملموس و حتی تحلیل آثار هنری و سینمایی (مانند فیلم ماتریکس یا سبک پرسپکتیو) به مخاطب منتقل شود تا از حالت حفظی خارج گردد.
این دوره، صرفاً ارائهدهنده اطلاعات نیست؛ بلکه با تأکید بر ضرورت نوشتار و تولید گزارشهای تحلیلی، مخاطب را به سمت تولید دانش و فهم عمیق مفاهیم سوق میدهد و بخش قابل توجهی از نمره پایانی به این تلاش اختصاص داده شده است. هدف نهایی، دستیابی به ظرفیت مطالعاتی مستقل در آثار متفکران بزرگ (مانند دکتر شریعتی و کتابهای روشنفکران) و ایجاد توانایی تحلیل و نقد مکاتب فکری معاصر در پرتو حکمت اسلامی است. این دوره، غربشناسی را در نهایت به یک ابزار خودشناسی و شناخت دقیق موقعیت انقلاب اسلامی در تاریخ جهان تبدیل میکند.
تعداد دانشجو
۶۵۹
مدت دوره
۰ : ۱۸ : ۳۱
امتیاز (۶ نفر)
۴.۸ از ۵
بارگذاری شده
% ۱۰۰
